Monday, October 31, 2016

HUẾ

sống lang bạt nhưng lòng anh vẫn Huế dù hiên nhà tàn lạnh hạt sương con sao úa rụng quanh em cười với Huế như mây vờn bên yểu điệu chân son con mắt ướt cụm bèo trưa trôi dạt thuyền lên khơi ai ngóng đợi thuyền về quá hoang phế mưa thành xưa nặng hạt nghẹn tiếng hò trong đêm vắng ai nghe em cam phận giữa ngục tù thiếu nữ tận phương trời anh chỉ áng mây hoang uống ngụm nước đã hao mòn cuộc lữ núi sông này xin gửi lại em mang

NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN


Thursday, October 27, 2016

thân sương

ừ mắt em là vầng trăng trải hạn
 đời vân du về giữa mộng giang hà
 này nước mắt này con buồn viễn ngạn
 sầu rất đầy sau hồ khúc ngân thoa

em có nhớ những gì em đã mất
 em có quên hình tượng ủ hai bờ
 em có thấy giữa vườn bông nhỏ hẹp
 gió hoe tàn đùa nụ thắm ngây thơ

em có khóc khi từ hôn quá khứ
 em có còn khi thể xác chia hai
 em có hát theo tài hoa lỡ dở
 giữa tiếng đàn nặng chĩu hai vai

em hãy nghĩ như giàn mơ nở đỏ
 hãy vui mừng khi cúi xuống bên anh
 em hãy ngủ như mắt người vàng võ
 như lốc sầu mãi mãi quay nhanh

em vẫn hẹn như biên thùy bỡ ngỡ
 dù trăm phương rồi cũng theo giòng
 hãy mở hội rạn bừng như quán chợ
 với tình người trả giá chưa xong

(Từ Giã Ngày, 1971)

NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN

Monday, October 24, 2016

BẠN TÔI

thanh niên tuổi 70
là một người lành
(chân chỉ hạt bột)
làm chồng làm cha chu tất
65 tuổi anh nghỉ hưu
rảnh rang nên xin phép vợ con về thăm xứ sở
kể từ buổi hốt hoảng tháo chạy trưa ngày 30 tháng tư 1975

đúng như tinh thần quốc văn giáo khoa thư 
(chúng tôi đã học từ lớp đồng ấu)
"quê hương đẹp hơn cả"
nơi chốn đó, bạn tôi đụng phải tiếng sét ái tình
khiến anh vô cùng mê man 

rồi anh trở lại bên này bày tỏ nguyện vọng
xin ly di vợ để thảnh thơi 
qui hồi cố hương
chung thân với tình yêu mới

trước khi đi
anh đến thăm tôi
để khoe hạnh phúc của mình là có một không hai
tôi phân vân thắc mắc pha chút đàn hặc
bạn tôi không những chẳng chịu hồi tâm mà còn gào lên mắng mỏ
toa là thi sĩ mà chẵng biết mẹ gì về tình yêu
toa chưa yêu nên toa chẳng hề có tư cách để dạy dỗ moa

tôi cười chúc phước 
moa hy vọng toa sẽ may mắn

vài năm sau bạn tôi trở về
xơ xác

bạn tìm đến tôi
cả hai chìm trong rượu

sau một hồi trằm mặc 
bạn bèn hằn học thố lộ
toa biết không
moa là thằng ngu 
nó lừa dối mà moa đâu có hay
một mặt nói thương yêu moa
một mặt nó vẫn rong chơi lang chạ

rồi bạn xuống giọng bùi ngùi
giả như trước đây moa chịu nghe toa

bạn còn muốn trần tình thêm
nhưng tôi hì hà khoát tay
vỗ vai bạn an ủi thông cảm
moa đã hiểu
hôm nay toa hãy biến đau thương thành mồi nhậu
ngày mai sẽ khác

bạn gật đầu
nâng ly uống cạn
ngập ngừng nhìn tôi cảm kích
toa đúng là tri kỷ thứ thiệt của moa

NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN

chú thích:
moa (moi - french) =  me (english), tôi, tao: ngôi thứ nhất
toa (toi - french) = you (english), anh, mày: ngôi thứ hai



Friday, October 21, 2016

Tháng Mười Giỗ Bạn: NGUYỄN CHÍ THIỆN (1939 - 2012)

anh là tù nhân lương tâm
dũng liệt trước bạo tàn Việt cọng
với tôi, cuộc đời anh là bài thơ bất khuất

anh bỏ đi đã tròn 4 năm
hôm nay, giữa tình cảnh đất nước như thế này
trí tưởng tôi bỗng trồi lên dăm dòng thơ của anh
sáng tác năm 1971
trong thời kỳ anh bị giam cầm
xin chia sẻ cùng các bạn
như một khát vọng chung của dân tộc
(nđbn)

------

thơ NGUYỄN CHÍ THIỆN

sẽ có một ngày con người hôm nay
vất súng
vất cùm
vất cờ
vất Đảng
đội lại khăn tang
quay ngang vòng nạng
oan khiên
về với miếu đường, mồ mả gia tiên
...
trong buổi đoàn viên huynh đệ tương thân
đứng bên nhau trên mất mát quây quần
kẻ bùi ngùi hối hận
kẻ bồi hồi kính cẩn
đặt vòng hoa tái ngộ lên mộ cha ông
khai sáng kỷ nguyên 
tả trắng 
thắng cờ hồng
...

Nguyễn Chí Thiện, 1971 
Sẽ Có Một Ngày (trích)


Tuesday, October 18, 2016

TRÔI ĐÂU VỀ ĐÂU

nếu nhân dân không còn biết phẫn nộ
thì cả dân tộc sẽ trôi đâu về đâu

Sunday, October 16, 2016

CẢM NGHĨ SAU KHI ĐỌC "VĂN HỌC MIỀN NAM" CỦA NGUYỄN VY KHANH

nhận sách từ amazon.ca mấy bữa nay
vừa đọc vừa thú vị
tác giả Nguyễn Vy Khanh
đã có tầm nhìn khá rộng rãi

với tôi
biểu tượng 20 năm Văn Học Miền Nam (1954-1975) như một ngôi nhà
tuy chẳng lớn lao
nhưng ở đó là tổng hợp hương sắc
của mọi khuynh hướng thành phần cầm bút
cư trú khắp nơi
từ địa đầu hỏa tuyến Gio Linh Bến Hải
xuôi nam dọc sống lưng miền trung
lên cao nguyên
xuyên qua miền đông
xuống miền tây
đến tận Cà Mâu cuối Việt

tất cả đã cùng góp sức xây đắp
trong tinh thần
tự do nhân bản khai phóng
và đã cống hiến cho dân tộc nhiều thành tựu không thể phủ nhận
so với chiều dài lập quốc 4000 năm

đã từng có những tác giả
trong và ngoài nước
khi viết văn học sử của giai đoạn này
có thể vì thừa tài thiếu tâm
nặng mặc cảm tự ti tự tôn
hoặc thân phận nô dịch tay sai chính trị
nên tác phẩm của họ đã phơi bày sai lầm khiếm khuyết
họ viết để tự đánh bóng
thù tạc phe nhóm
tráo trở
ngụy danh và tiếm danh

bộ sách  VĂN HỌC MIỀN NAM của Nguyễn Vy Khanh
với dàn bài phong phú
những điều mà lâu nay tôi luôn nhớ tới luôn thao thức
về những góc khuất của giai đoạn này
đều đã được tác giả đề cập rất trung thực

bằng bút pháp giản dị
chan hòa phong cách miệt vườn
nhưng thuyết phục
sâu sát vào chi tiết
đây là bộ văn học sử tương đối sòng phẳng bao quát
sẽ bù đắp bổ sung cho những bộ mang tính chuyên đề văn học sử miền Nam đã xuất bản trước đây

(dĩ nhiên đâu đó vẫn có những sơ sót
nhưng đây là công việc phức tạp
không thể đòi hỏi quá mức khả năng của một cá nhân
nếu trong chúng ta
có ai bất phục
thì cách phản ứng lương thiện nhất
là hãy viết một bộ văn học sử khác
hoàn hảo hơn)

tri ân tác giả Nguyễn Vy Khanh
nhà nghiên cứu phê bình văn học
hiền lành
tâm huyết

NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN








Thursday, October 13, 2016

TRÊN TỪ BIỆT VỌNG (2)

thời hai mươi tuổi,
trong một lần tình tự,
tôi chẳng nhớ đã hành xử như thế nào
khiến cho em không vui

rồi giữa bấp bênh thời thế
có thể tôi sẽ phải vào trường bộ binh Thủ Đức

còn em
trong lúc thiếu thoải mái với tôi
đang có một thanh niên kiên trì dụ dỗ
vì thế khi với nhau
em càng kiêu hãnh

trong ái tình
tôi không thích tranh giành trả giá
và cũng chẳng cần tìm hiểu cảm giác của em
chúng tôi chia tay

giữa tâm trạng có có không không
tôi quay lưng qua con đường khác
trôi theo dòng đời
tôi đã viết bài thơ tự giải bày
(posted mấy bữa trước)
với đoạn áp chót:

"ta có nhớ cũng phiêu bồng vạn ngã
dù yêu em thì cũng chẳng ra gì
ta chếch choáng nên suốt đời vội vã
biết có buồn tự buổi em đi"

đôi khi nhớ tình nhớ em,
bốn câu thơ ngân vang trong hồn
tôi thốt nhận ra tự bao giờ
3 chữ đầu câu thơ cuối của đoạn thơ này thay đổi:

"ta có nhớ cũng phiêu bồng vạn ngã
dù yêu em thì cũng chẳng ra gì
ta chếch choáng nên suốt đời vội vã
TÂM HAO MÒN tự buổi em đi"

em
ở đâu đó
nếu đọc được dòng chữ này
thì hãy đứng trước gương soi
ngắm bóng mình
nhìn thật sâu vào đôi mắt 
từng đắm đuối yêu anh một thời
nở nụ cười tươi thắm

vì đổ vỡ ngày nào
là bởi chúng ta
cả hai đều khờ khạo

NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN

Monday, October 10, 2016

TRÊN TỪ BIỆT VỌNG

bắt đầu đó bằng ta u buồn mấy thuở 
vì tình người rồi cũng mây bay 
dù thoáng hiện thật tình như mùa trăng nở 
ta vẫn nhìn nhau khác lạ mai này 

vỗ làn khói hẹn thề mơ tưởng đó 
sẽ mù sương ngại gió em qua 
chiều nhớ nắng mây trôi về tịch vọng 
đành vong thân với rượu đắng môi ngà 

người trong xanh người huy hoàng một cõi 
biết có hồi sinh hồn lá dại mốc rêu 
ta bước xuống bị nhận chìm thê thiết 
dù chung quanh trăm bóng dáng yêu kiều 

ta khuất lặng giữa hang hầm cổ tích 
nghe âm vang về đậu trong lòng 
từng hình bóng dạt trôi từ vạn đại 
em xa vời ở phương đó thương mong 

đêm yên nghỉ nghe từng sợi tóc 
gõ thì thầm trong trí tưởng hoang vu 
như thánh vọng trên ngày xa xôi đó 
còn mất chăng em từng giọt ân thù 

góp nhặt lại từng tờ thư em
ta làm di cảo 
cho muôn thu rồi cũng lạnh lùng 
người có nhớ không người trong lần từ bỏ 
trước sau gì rồi cũng xót xa chung 

khi mê thiếp hồn ta đà rụng cánh 
hát vô chừng em dậy khúc vô biên 
ôm hư vọng sầu ta tràn một thuở 
tóc hương bay em dáng nhỏ vai hiền 

dù thương nhớ cũng xin đừng chờ đợi 
đã điêu tàn thôi đừng khóc nghe em 
xin hãy trọn sống bên người đành đỗi 
coi ngày xưa là sắp tới êm đềm 

ta có nhớ cũng phiêu bồng vạn ngã 
dù yêu em thì cũng chẳng ra gì 
ta chếch choáng nên suốt đời vội vã 
biết có buồn tự buổi em đi 

người trở giấc giữa lòng ta với rượu 
thở hơi nồng theo men đắng lênh đênh 
đêm thức dậy cùng linh hồn thoát ngục 
ngày vô biên thôi soải cánh vô tình 

NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN

Thursday, October 6, 2016

LƯU XỨ, 1979 - 1998







NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN
LƯU XỨ

hải ngoại 1979 - 1998

ISBN: 978-1-988199-04-7

Copyright © Batngan Duc Nguyen
All rights reserved.

Lưu trữ tại thư viện Quốc Gia Canada
(Library and Archives Canada)






VƯỢT BIỂN THA HƯƠNG
(thay lời tựa)

bỏ xứ sở ra đi
thử thách nhiều hiểm họa
từ hung bạo đất trời
đến man rợ chứa trong tính người
suốt ba tuần trên biển
nối tiếp gian nan đời mình
tôi thấm thía thế nào là tử sinh

sau bao tai ương kinh hoàng
tôi hiểu
mâu thuẫn nhân gian là trò chơi
điều không may 
là trò chơi
tôi đang dự phần
nhuốm đầy bất hạnh

tôi chọn Canada định cư
sinh cảnh mới hơi thở cũ
trước mặt hệ lụy
khuất nhục sau lưng

thơ chẳng mang sứ mệnh cứu chuộc 
lắm khi còn là gươm dao 
khoét sâu
vào thương thế vốn chưa chịu lành

tôi bất lực
vô ích trước khổ đau

cuộc sống vẫn tới
bên này bên kia
tôi ung dung với tôi-thực-tại
nhẹ nhàng
lặng lẽ

ngót 20 năm
tôi quay ngược cảm xúc
cho dù nghi nan
cho dù trăn trở
cho dù hoài niệm
cho dù thao thức công dân
đã đòi phen lên cơn đồng bóng

tuyển thơ này ôm lung linh viễn xứ
ấp hương giảo mộng quê nhà
sống vùi
chết dập

rồi tất cả sẽ như bọt nước
tản mác thất tung
giữa tạo hóa
mênh mang
luân hồi
vô ngã

NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN

Monday, October 3, 2016

VƯỢT QUA SỢ HÃI

nhân dân 
tiến bước
việt cọng 
thụt lùi
làm chủ 
đất nước
xây đời 

an vui

Saturday, October 1, 2016

SƯƠNG NGÂU

em cài răng giữa sương ngâu 
từ anh tóc bỗng đổi màu tử sinh 

bao năm tình lạc xa tình 
lời đưa có dựng yên bình hôm mai 

ngỡ rằng tình đã thôi phai 
ngờ đâu sông nước vẫn hoài long đong 

chờ nhau lúa cũng lụy đòng 
cõi xưa giềng mối chung giòng về đâu 

NGUYỄN ĐỨC BẠTNGÀN